Parentificatie is een begrip waarin we het Franse woord ‘parent’ horen of het Latijnse ‘parentus’, wat beide in het Nederlands ‘ouder’ betekent. Het begrip verwijst naar een proces van rolomkering waarbij een kind bepaalde ouderlijke taken (tijdelijk of langer) overneemt, terwijl deze zorg niet-leeftijdsadequaat is.

Op zich is parentificatie niet problematisch of destructief, zolang een kind erkenning krijgt voor het geven, als dit eerder kortdurend is en als dit geven niet als té belastend of hinderlijk voor de ontwikkelingstaken wordt ervaren.

Laat ik beginnen met wat me aanspreekt in dit boek:

• het benoemen en illustreren van diverse vormen van parentificatie,
• de metafoor van te moeten boksen boven je gewicht (je leert er andere vaardigheden door, maar het blijft een risicovolle onderneming),
• de linken met auteurs uit het contextuele denken en met een visie op het samenleven,
• en ook de interviews met (super-)geparentificeerde kinderen helpen om een beeld te krijgen van wat parentificatie is, wanneer het problematisch is en wanneer niet.

Voor mij persoonlijk is het hiermee echter eerder een inleidend werk op het thema en weinig nieuws onder de zon, waardoor ik diepgang miste. Graag had ik meer gelezen over:

• de dimensies van het contextuele denken (niet enkel de feitelijke, maar ook een toelichting van de andere dimensies en hoe die ons helpen kijken naar intergenerationele patronen),
• de manieren van werken met of rond parentificatie (niet enkel de fasen benoemen maar meer uitwerken, vb aan de hand van een casus en beelden / opstellingen / schema’s),
• het verwerken van verschillende visies op parentificatie,
• mogelijke culturele verschillen die er zijn en hoe je vb respectvol en ‘meerzijdig partijdig’ met mensen in gesprek gaat als je jouw visie niet wil opleggen, maar wel vanuit zorg voor een kind spreekt.

Voor mij is dit boek dus een inleiding, maar telkens net niet diepgaand genoeg. Er werd heel wat zinvolle input aangeraakt, maar zonder deze voldoende te kaderen in een geschiedenis, een kader, een traditie. Enerzijds prikkelt dat mijn nieuwsgierigheid en kan ik natuurlijk zelf in de literatuur duiken om verder te lezen. Anderzijds had ik wellicht gehoopt of verwacht om dat hier wat meer samen te kunnen vinden.

Maar, voor heel wat studenten die nog weinig vertrouwd zijn met mogelijke patronen of signalen die kunnen wijzen op parentificatie kan dit boek wel degelijk een zinvolle eerste kennismaking vormen. Een uitnodiging om verder te leren over het thema en over hoe we samen zorg kunnen dragen voor kinderen, jongeren en volwassenen die ongezien boven hun gewicht moesten boksen.