Misschien heb je dat ook al ervaren. In een therapiesessie voel je je erg gesteund en lukt het om stil te staan bij moeilijke gevoelens of om patronen bij jezelf te herkennen en benoemen. Maar eens je thuiskomt, moet je het wel weer zelf beredderen. En dat kan best lastig zijn…
Soms kan het helpend zijn om dan over een aantal handvatten te beschikken of een aantal mogelijkheden te voorzien die je door zo’n momenten kunnen helpen. Het lastige is dat iedereen anders is en ook verschillende noden kan ervaren op verschillende momenten. Dan helpt het niet om altijd terug te grijpen naar vb. tekenen of schrijven, omdat het soms niet past bij wat je eigenlijk nodig hebt op dat moment.
Een grote uitdaging ligt er dus in om wat te kunnen voelen wat je nodig hebt op zo’n momenten. Maar als dat (nog) niet lukt, zou je ook verschillende opties kunnen uitproberen. Als je na een kwartiertje merkt dat het ene toch niet zo helpend is en je nog vastloopt in gedachten of gevoelens, kan je eens iets anders proberen.
Hieronder vind je een aantal voorbeelden van helpende activiteiten voor buiten de therapiemomenten.
- Een wandeling maken: het kan dan gaan om een dagelijkse gewoonte om een half uurtje te wandelen, of een bewuste keuze om naar buiten te gaan en te wandelen. In beweging zijn en buiten zijn kunnen je uit je hoofd helpen.
- Focus verleggen: Aan zo’n wandeling kan je vb. ook nog toevoegen dat je met je fototoestel of smartphone op zoek gaat naar beelden die in een specifiek thema passen. Zo zou je op zoek kunnen gaan naar mooie patronen, bloemen, kleuren, lijnenspel, schaduwen, insecten, voorwerpen met een ‘hoekje af’,… Op die manier breng je je aandacht van piekergedachten naar iets dat buiten jou ligt en waar je in kan opgaan.
- Muziek luisteren, of een muzieklijst aanleggen die bij een bepaalde emotie past of met teksten waarin je je herkent of die voor een stuk onder woorden kunnen brengen waar je op dat moment mee worstelt. Je kan muziek ook gebruiken om te ontspannen (denk vb. aan muziek van Ludovico Einaudi, Philip Glass, Yann Tiersen, Nyman, Whitacre,…). Ook als je een instrument speelt, kan dit een manier zijn om je focus te verleggen. Door je te concentreren op het inoefenen van een stuk en het ervaren van vooruitgang daarin, kan je ook tevredenheid ervaren. Leg de lat trouwens niet te hoog. We spelen omdat het ons energie geeft, omdat het ons beweegt, omdat het deugd doet. Niet omdat het ‘perfect’ moet zijn.
- Ademhalingsoefeningen. Wanneer je stress ervaart (een lichamelijke reactie op een voor jou beangstigende situatie), ga je vaak oppervlakkiger ademhalen. Hierdoor daalt het zuurstofgehalte in je bloed. Je gaat nog wat oppervlakkiger en sneller ademhalen, je hart gaat sneller kloppen en je ervaart nog meer spanning. Zo kom je natuurlijk in een vicieuze cirkel terecht. Om die negatieve cirkel te doorbreken kan je bewust op een andere manier gaan ademhalen. Door rustiger te ademen stimuleer je een stuk in je zenuwstelsel dat voor ontspanning zal zorgen (= het parasympathisch zenuwstelsel). Dit stuk maakt kalmerende hormonen aan, die op zich weer een invloed hebben op de razende gedachten en gevoelens. Een eenvoudige techniek die je kan toepassen hierbij is: 4 tellen inademen, 1 tel je adem vasthouden en dan 4 tellen uitademen of blazen alsof je door een rietje zou blazen. Als dit lukt, kan je naar 5, 6 of 7 tellen evolueren. (Voor de muzikale blazers onder ons: misschien heb je al gemerkt dat musiceren ook helend kan zijn, juist omdat je je ademhaling gebruikt?)
- Creëren: door met je handen bezig te zijn, kom je ook los uit je hoofd. Voor sommige mensen helpen vrije vormen van creëren, zoals schilderen, boetseren, pouring, free form haken, decoupage, hout bewerken,… Andere mensen houden dan weer meer van een wat gestructureerdere manier van creëren, zoals tekenen of schilderen op nummer, origami vouwen, haken of breien volgens een patroon, do-it-yourself tutorials volgen,…
- Actie / beweging: buiten wandelen zijn er natuurlijk nog heel wat andere mogelijkheden om jezelf in beweging te brengen. Zoek naar een vorm van beweging die past bij wat je nodig hebt. Voel je dat het nodig is om wat tot rust te komen, ga dan eerder voor milde vormen van beweging zoals wandelen, zwemmen, rustig fietsen, yoga o.i.d. Indien je juist voelt dat er veel kracht en energie een uitweg zoekt, dan kan je kiezen voor wat explosievere actie, in de vorm van vb. sprintjes trekken, muurklimmen, boksen, parcours, intensief dansen,…
- Connectie maken: soms kan je voelen dat het nodig is om verbinding te maken met iemand anders, vanuit een behoefte om nabijheid te ervaren, omdat het niet lukt om op jezelf uit een bepaalde sfeer te geraken of omdat je gewoon graag samen een leuke activiteit wil delen. Weet dat vrienden bereid zijn om iets voor je te doen, zelfs zonder dat ze hoeven te weten wat voor jou de aanleiding is of wat er precies zo lastig is. Voor veel mensen is het helpend als jij zelf iets kan voorstellen waarmee ze jou kunnen helpen. (Je hoort immers vaak: ‘Als er iets is, laat dan maar iets weten’. Mensen menen dat ook écht. Ze zouden er graag voor je willen zijn, maar ze weten niet goed op welke manier ze je kunnen helpen.)
- Huisdieren: ook je huisdier kan zorgen voor afleiding, connectie of een knuffelmomentje. Wandelen of spelen met de hond, knuffelen of spelen met de kat, je hamster, muis of ratje iets nieuw leren of bestuderen,…
- Basisnoden: zorg goed voor jezelf, zoals je voor een kind zou zorgen. Maak tijdig een lekkere maaltijd, zorg dat je regelmatig drinkt, doe dutjes als je er nood aan hebt, zet de thermostaat op een temperatuur die aangenaam voelt, zoek naar een manier om wat routines en rituelen in te bouwen zodat je je veilig en geborgen kan voelen en je voldoet aan je lichamelijke basisbehoeften.
- Slaap: slaap is erg belangrijk. Als je slaap ontregeld geraakt, gaat het vaak snel bergaf en raak je helemaal uitgeput. Ook op je emotionele leven zal dit een grote invloed hebben. Als je langer dan twee weken aanhoudende slaapproblemen ervaart (lang wakker liggen, te vroeg of te vaak wakker worden,…), neem dan contact op met je huisarts. Die kan je helpen om te bekijken wat helpend kan zijn om weer wat regelmaat in je slaappatroon te krijgen en om voldoende kwaliteitsvolle slaap te ervaren. (Soms kan het nodig zijn om een korte tijd ondersteunende medicatie te nemen, om te vermijden dat je helemaal destabiliseert.)
Wat zijn voor jou zo’n helpende activiteiten? Vertel er gerust meer over, zo helpt jouw inspiratie ook anderen om moeilijke momenten door te komen.
Dank je wel Els…